Door T. de Haan - dinsdag 21 april 2015
Van donderdag 16 tot zaterdag 18 april kwamen rond de tweehonderd studenten uit VGS-Nederland bij elkaar om te genieten van het Paascongres. Dit jaar organiseerde Leiden het jaarlijkse congres, dit maal onder het thema 'Doodgewoon?!'. Ondanks het sombere thema waren de lezingen fascinerend, de workshops inspirerend en de amicaliteit nooit anders in het jaar zo levendig!
De congresvoorzitter leidde de lezingen regelmatig in door teksten uit een kinderboek over dood aan te halen. Lezingen 1 en 2 gingen over euthanasie. De eerste lezing was van professor Dick Engberts die het onderwerp vanuit de gezondheidszorg behandelt en het liefste opkomt voor de arts. De tweede lezing was van professor Theo Boer die vanuit zijn ervaring van bijna 10 jaar in de toetsingscommissie deelde wat voor overwegingen meespelen voor het toelaten van euthanasie.
We zijn in staat om sterven zo lang mogelijk uit te stellen en worden daar steeds beter in, maar we zijn erg slecht in staat om een behandeling te staken. Voordat je begint aan het behandelen van een patiënt moet je ook weten wanneer je moet stoppen, vindt professor Engberts. Ook hecht hij veel waarde aan de wil van de patiënt. Als een mens recht op leven heeft, dan moet hij impliciet het recht hebben om van het levensrecht af te zien. In de tweede lezing kwam professor Boer hierop terug door enkele filosofen te citeren. Kant zei dat zelfdoding het einde van de autonomie is. Aristoteles noemde zelfdoding laf. Mill zei dat zelfdoding gelijk staat aan jezelf verkopen als slaaf; je gebruikt je vrije wil om je vrije wil teniet te doen.
Professor Engberts vindt dat euthanasie meer bereikbaar moet worden voor de patiënt. Zo ontneem je de arts een grote last, en wordt het een grotere drempel voor de patiënt om de beslissende stap te zetten - suïcide zal daardoor afnemen. Hij vindt niet dat euthanasie pilletjes in de schappen van de drogist moeten komen te liggen, maar al zou het: dat zou nog steeds geen reden zijn voor mensen om euthanasie te plegen - sigaretten zijn nog steeds veel dodelijker. Professor Boer ziet ook de voordelen maar vindt dat de gevolgen lastig te overzien zijn. Hij vindt toetsing erg belangrijk zodat het geen gewoonte wordt.
Waar iedereen hoe dan ook over eens is: overbehandeling is minstens net zo onnatuurlijk als euthanasie.
Lezing drie werd gegeven door Dr. Christoph Jedan over troost. Hij noemt enkele methoden om te troosten en het doel ervan: een cognitieve transformatie, anders gaan nadenken over tegenslagen om over verdriet heen te komen.
Bij een seculiere uitvaart wordt troost gevonden door biografische memoralisering van de overledene, iets wat door plaatselijke kistendragers ook wel “zijn CV voorlezen” wordt genoemd. Er wordt hierbij troost gehaald uit de bereikte wensen, plannen, relaties en projecten van de overledene. Het idee hierachter is wat Nietzsche “zelf je levenszin creëren” noemt, maar doctor Jedan noemt deze opvatting fragmentarisch en noemt het “de tragiek van de Bucketlist”. De christelijke methode is veel intelligenter, daar is de focus op de kwaliteit van het leven in deugden en spiritualiteit.
Vrijdagmiddag werden er verschillende workshops gegeven over onderwerpen rondom het thema. De onderwerpen liepen uiteen van het uitselecteren van betere genen tot euthanasie en palliatieve sedatie. Na de afsluiting met bedankjes voor de verscheidene commissies die het Paascongres gerealiseerd hadden, kon het eindfeest beginnen. Op de dansvloer gingen van veel amicalen de voetjes van de vloer en werd er volop genoten. Moe maar voldaan zat iedereen de volgende ochtend weer aan het ontbijt, waarna de pendelbus weer voorreed om iedereen naar het station te vervoeren. Hiermee was het Paascongres dan toch echt ten einde.
De Leidse organisatie liep gesmeerd. Soms ontbrak het wat aan technisch inzicht maar dat kunnen we de alpha- en gammastudenten niet kwalijk nemen. Of men nou voor de inhoud komt, of voor de ontmoeting met oude bekenden, bier drinken met amicalen of alleen het knallende feest op vrijdagavond, het PaCo blijft een belevenis van niveau! Nu een jaar wachten voor het volgende PaCo, georganiseerd door FQI.